آموزشگاه آنلاین ستاره‌شناسی: آموزش ببینید، تلسکوپ جایزه بگیرید! نام‌نویسی
 بررسی وجود سیاهچاله ها در مرکز کهکشان‌ها از چندین سال پیش آغاز شد. شواهدی که آغازگر چنین بحث عظیم و مهمی گشت، تا حدی تصادفی و بر اثر مشاهده وخارج شدن اشعه ایکس زیادی از درون کهکشان بود.
اما این اشعه ازمرکز کهکشان نبود . کهکشان M81 و خوشه کروی امگا_ قنطورس دو مورد از اجرام بودند که از خود اشعه تولید می کردند. آنها مدعی بودند که این اشعه ها می توانند بر اثر خروج مواد از درون سیاهچاله های حاصل از مرگ ستارگان موجود باشند، که به صورت عظیم از درون آنها فوران می کنند و به چشم ما می‌رسند. البته این اشعه خارج شده از کوتوله های سفیدی که مواد را بر اثر جاذیه قوی به شدت به سمت خود می کشند( که دراین میان اشعه زیادی تولید می کنند) نیز مبتواند باشند.
 

 
اما دراین میان دو مشاهده باعث شد که چنین بحثی بطور محکم تر و جدی تر مورد بررسی قرار گیرد. طبق گزارشی در تاریخ 2 جولای 2009  در کهکشان مارپیچ ESO 243-49  که توسط یک گروه به سرپرستی Sean Farrell مورد بررسی قرار گرفته بود، وجود یک سیاهچاله مطرح شد. این اشعه اولین بار در سال 2004 و بر اساس جمع آوری و بررسی اطلاعات از XMM-Newton  کشف شد، اما دانشمندان در تحقیقات و مشاهدات بعدی در ماه نوامبر پی بردمند که خطوط طیفی اشعه ایکس تغییر کرده است.
با بررسی های بیشترمتوجه شدند که منبع این اشعه حدود 8 ثانیه قوسی از مرکز کهکشان انحراف پیدا کرده است. با چنین تغییری آنها پی بردند که این تغییر اتفاقی نبوده است و باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. پس از تحقیقات بیشتر احتمال وجود سیاهچاله ای را که 500 برابر خورشید جرم دارد را مطرح کردند.

 
دومین مشاهده توسط Rodrigo Ibata در کهکشان M51 در صورت فلکی قوس است. گروه Ibata بر روی سرعت مداری ستارگان در حال فعالیت بودند که ناگهان به وجود یک توده بسیار متراکم پی بردند که ستارگان به دور آن در حال چرخش بودند. آنها وجود توده ای بسیار متراکم راکه جرم آن به بزگی 9.400 برابر خورشید است را مطرح کردند. جرم بدست آمده در این سیاهچاله تا حدودی به عدد بدست آمده در نمونه امگا قنطورس نزدیک است

نویسنده: خسرو جعفری زاده

مدیر وب سایت آسمان شب ایران، عکاس آسمان شب

celestron banner 02

iranoptic 03

هر هفته یک چهره از آسمان شب ایران را پیش چشمان شما خواهیم آورد