آموزشگاه آنلاین ستاره‌شناسی: آموزش ببینید، تلسکوپ جایزه بگیرید! نام‌نویسی
 هلال ماه رمضان و شوال از راه رسید و بازهم هیاهوی رویت هلال ماه همه ایران را پر کرد. بسیاری از رصدگران هلال ماه در مورد رویت این هلال تلاش بسیاری می کنند که امیدواریم رصدهای مداوم و ماهانه را به انجام برسانند. در این بین گروهی از رصدگران هلال ماه بر بام ایران گردهم آمدند تا هلال شوال 1429 را مشاهده کنند. فکر تشکیل این گروه از تقریباً 2 ماه قبل بین علی ابراهیمی سراجی و خسرو جعفری زاده پای ریزی شد.
 
 ابتدا قرار بود که رویت هلال ماه شوال در منطقه جنوبی کشور و استان خوزستان برگزار گردد که با توجه به بدی آب و هوا و گسترش باد و خاک در مناطق جنوبی و جنوب غربی این مکان از نظر رصدی تعیین نگردید. اما خسرو جعفری زاده طی سفری که به استان چهارمحال بختیاری داشتند این منطقه را از نظر ارتفاع و مقدار غبار و رطوبت برای مدت سه روز بررسی کردند و سرانجام با موافقت گروه ارتفاعات اطراف شهرکرد رصدگاه مناسبی تشخیص داده شد.
به منظور هماهنگی برای رصد این هلال ماه سه گروه هماهنگی تشکیل شد، گروه اول در شهرکرد، گروه دوم در اهواز و گروه سوم در تهران. هرکدام از گروه ها مسئولیت هماهنگی و پشتیبانی را برعهده داشتند که در هین جا از تک افراد کمال تشکر را داریم.
گروه اول که مستقر در شهرکرد بود مسئولیت هماهنگی جهت اسکان افراد و وسیله نقلیه را برعهده داشت. مسئولیت این گروه را آقای محسن شیرمردی دبیر انجمن ستاره‌شناسی شهرکرد برعهده گرفت و ایشان با هماهنگی بسیار به موقع و مناسب توانستند مهمانسرای شهرداری را برای 3 روز اسکان افراد گروه و همچنین یک دستگاه اتومبیل نیسان پیکاپ از استانداری تهیه نمایند که از سرکار خانم سلطانی عضو محترم شورای شهر و آقای بهرامی در استانداری کمال تشکر و قدردانی را داریم.
گروه دوم در اهواز، مسئولیت تهیه ابزار و سنجش مکان رصدی را برعهده داشتند. مدیریت این بخش برعهده خسرو جعفری زاده مدیر انجمن ستاره‌شناسی  اهواز بود. ایشان از یک ماه قبل با سفر به شهرکرد، موقعیت مکانی و امکانات را بررسی و سرانجام مکان رصد مناسبی تعیین گردید. تهیه ابزار جهت رویت هلال نیز بر عهده ایشان بود.
گروه سوم با مدیریت علی ابراهیمی سراجی مسئولیت هماهنگی با ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری و بررسی وضعیت رویت هلال را برعهده داشتند. ایشان نیز با توانستند با هماهنگی و حمایت‌های استاد گرامی جناب آقای قاضی‌میرسعید افراد گروه را تعیین و مجوز تشکیل ستاد استهلال را در شهرکرد فراهم آورند.
هر سه گروه با هماهنگی مناسب در روز دوشنبه 8 مهر 1387 در شهرکرد گرد هم آمدند. علی ابراهیمی سراجی، داوود عظیمی، طناز اسدی‌شاد و سارا توده‌زارع از تهران، خسرو جعفری زاده و مهدی جمشیدی از اهواز  و محسن شیرمردی و پانته‌آ نیکزاد از شهرکرد گروه رویت هلال شوال 1429 را در شهرکرد تشکیل دادند.
در ابتدا در بین افراد گروه تقسیم کار صورت گرفت. علی ابراهیمی سراجی مسائل محاسباتی را بر عهده گرفت. خسرو جعفری زاده به دلیل اینکه در کارهای اجرایی بهتر عمل می کرد هماهنگی جهت گرفتن ابزار از سپاه منطقه شهرکرد، یک دستگاه اتومبیل از سپاه، هماهنگی مکان رصد و ... را بر عهده گرفت. دیگر افراد گروه نیز خود را برای رصد این هلال بحرانی آماده می کردند.
 
ساعت 9:30 صبح روز دوشنبه خسرو جعفری زاده و علی ابراهیمی در دفتر نمایندگی ولی فقیه (شهرکرد) با آیت الله ناصری نماینده ولی وفقیه دیداری داشتند که در جهت هماهنگی بیشتر با سازمانها و آشنایی ایشان با روند برگزاری برنامه رویت هلال برگزار گردید. پس از این دیدار و با هماهنگی و کمک صمیمانه امام جمعه شهرکرد، یک دستگاه اتومبیل تویوتا (پرادو) و ابزار رصدی از طرف سپاه منطقه در اختیار گروه ستاد استهلال قرار گرفت. در این زمان دفتر امام جمعه محترم شهرکرد با نوشتن نامه‌هایی به دانشگاه شهرکرد، سپاه منطقه و پژوهش‌سرای دانش‌آموزی خواستار همکاری این بخش‌ها با ستاد استهلال شدند.
سپاه منطقه علاوه بر ماشین، دوربین دوچشمی 20x120، GPS و قطبنمای نظامی را در اختیار ستاد استهلال قرار داد. در این میان با هماهنگی مدیریت محترم پژوهش‌سرای معلم، جناب آقای علی بابایی یک دستگاه تلسکوپ Vixen نیز در اختیار گروه قرار گرفت.
پس از آماده شدن لوازم مورد نیاز، علی ابراهیمی و خسرو جعفری‌زاده برای بررسی موقعیت رصدگاه در شامگاه روز دوشنبه به ارتفاع اطراف تنگه حراجی و کوهی به نام زنگیان رفتند. این کوه به دلیل وجود مار خطرناک زنگی به نام زنگیان مشهور است. این منطقه از شهرکرد 25 کیلومتر فاصله دارد که به دلیل وجود 8 کیلومتر سربالایی وقت زیادی را می‌گرفت. گروه در ساعت 16 به محل رصدگاه رسیدند و با بررسی وضعیت غبار، افق، وزش باد، مکان اسکان و .... تا زمان غروب خورشید در محل رصدگاه باقی ماندند. پس از بررسی مکان رصدگاه، این مکان کاملاً مناسب از هر نظر شناخته شد و گروه در ساعت 18:30 دقیقه به سمت شهرکرد حرکت کردند.
در این بین گروه دیگری نیز با همراهی آقایان شیرمردی، عظیمی و جمشیدی‌پور به ارتفاعات شمالی شهر‌كرد عازم شدند تا آن محل را نیز مورد ارزیابی قرار دهند.
یک شب قبل از برنامه گروه رویت هلال به در محل مهمانسرای شهرداری گردهم آمدند و در مورد وضعیت رویت و وظایف افراد گروه صحبت کردند. در این بین خسرو جعفری زاده نیز وضعیت رصدگاه زنگیان كه مورد توافق گروه بود را برای افراد توضیح دادند.

روز سه شنبه 9 مهرماه گروه رویت هلال راهی مکان رصدگاه در ارتفاع 2680 متری شدند. این مکان در عرض جغرافیایی 32 درجه و 7 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 50 درجه و 51 دقیقه شرقی قرار داشت. ساعت 13 تمامی افراد گروه به همراه سه دستگاه اتومبیل به بالای کوه رسیدند. پس از برپا کردن ابزار، وضعیت منطقه از نظر غبار احتمالی بررسی شد. افراد گروه به شرح زیر تقسیم بندی شدند:
1.       علی ابراهیمی سراجی 120×20
2.       خسرو جعفری زاده 100×40-20
3.       مهدی جمشیدی‌پور  90×20
4.       طناز اسدی‌شاد 80×20
5.       محسن شیرمردی 80×20
6.       سارا توده‌زارع مسوول قرائت مختصات اجرام
7.       داود عظیمی مسوول ثبت وقایع تصویری با دوربین فیلم‌برداری سونی و عكاسی كنون
8.       پانته‌آ نیكزاد مسوول ثبت وقایع نوشتاری
مکان استقرار ابزار در خارج از محوطه دکل مخابراتی تعیین گردید و ابزارها برای رصد هلال در روز و هلال شامگاهی آماده شدند.
در ابتدا علی ابراهیمی مشغول تنظیم پایه‌ی دوربین 120×20 شدند و با تبدیل میلیم به درجه کار رصد آغاز شد. اول خورشید و پس از چند بار تنظیم سیاره زهره به دنبال ماه رفتند. خسرو جعفری زاده نیز با دوربین 20- 40x100  سیاره زهره و سپس ماه و مهدی جمشیدی و طناز اسدی‌شاد نیز سیاره زهره را یافت و ایشان نیز برای رویت هلال در روز آماده شدند. هلال در روز رویت نشد و گروه تمام نیروی خود را برای هلال در شامگاه گذاشتند. در این میان وضعیت افق نیز بررسی می‌شد. گروه تمام تلاش خود را برای رویت هلال در روز به كار بست ولی هلال رویت نشد. لذا عزم خود را بر آن گذاشت تا هلال را در هنگام غروب خورشید مشاهده نماید.
مركز خورشید در ساعت 17:47 بر روی افق قرار گرفت كه نشان از آن داشت كه موانع افق در محل غروب خورشید در حدود 0.7 درجه است. ولی در سمت غروب ماه این موانع به 0.5 درجه كاهش می‌یافت. غروب واقعی خورشید یك دقیقه بعد یعنی در ساعت 17:48 صورت گرفت و این در صورتی بود كه غروب واقعی خورشید در ساعت 17:53 رخ داد. جستجوی هلال به سرعت آغاز شد و در ساعت 17:57 آقای علی ابراهیمی سراجی موفق به مشاهده‌ی ستاره‌ی سماك‌اعزل شد. با توجه به مكث 18 دقیقه‌ای ماه فرصت برای جستجو بسیار كم بود. لذا رصدگران با توجه به كم‌نور بودن هلال هر لحظه به کار رویت ادامه می دادند. با این همه تلاش‌ها بی‌نتیجه ماند و هلال با آن ‌كه افق تنها 2 درجه غبار رقیق داشت، رویت نشد. حتی آقای ابراهیمی با دادن مختصات سماك‌اعزل بار دیگر آن را یافتند و این ستاره به وضوح تا زمان غروب مشاهده شد!
آن‌چه كه برای حاضرین در این برنامه كماكان عجیب است، رویت نشدن این هلال با ابزارهای فوق است كه طبق پیش‌بینی‌ها بایستی رویت می‌شده است.
در پایان از استانداری چهارمحال بختیاری (  آقای بهرامی )، شورای اسلامی  شهرکرد ( خانم دکتر سلطانی )، اداره اوقاف ( آقای شیری )، نیروی انتظامی شهرکرد، مدیریت محترم پژوهشسرای دانش آموزی ( آقای علی بابایی ) ، محسن شیرمردی ( دبیر انجمن ستاره شناسی شهرکرد )، خبرگزاری ایسنا ( آقای قادری ) و همه عزیزانی مه ما را یاری نمودند کمال نشکر و قدردانی را داریم.
 
اخبار رویت هلال در خبرگزاری ایسنا :
 
 
 
 
 
 خسرو جعفری زاد و محسن شیرمردی
 
 
 
 
 
 
 علی ابراهیمی و خسرو جعفری زاده
 
 
اعضای گروه در حال آماده کردن ابزارها
 

 
 
اعضای گروه رویت هلال
 
 

نویسنده: خسرو جعفری زاده

مدیر وب سایت آسمان شب ایران، عکاس آسمان شب

celestron banner 02

iranoptic 03

هر هفته یک چهره از آسمان شب ایران را پیش چشمان شما خواهیم آورد