آموزشگاه آنلاین ستاره‌شناسی: آموزش ببینید، کارنامه دریافت کنید! به دوستان خود بپیوندید
http://www.sr.bham.ac.uk/xmm/images/xray/blackhole_300_300.jpg محیط اطراف یک سیاه چاله واقعا چگونه است؟ اختر شناسان با مشاهده نورهایی که از دیسک پیوسته ی اطراف سیاه چاله ها ساتع می شود اطلاعات روشن تری در این مورد به دست اورده اند این نور هادایمی نیستند بلكه چشمک میزنند و درخششی نا منظم دارند .
این نوسانات درخشندگی درک تازه و شگفت اوری را از انرژی عظیم نشات گرفته از محیط اطراف سیاه چاله هابه ما می دهد . به وسیله تقشه برداری مشخص شده  که این تغییرات  درخشندگی در نور مریی با نقشه هایی  که به وسیله پرتو های ایکس ودر بازه های زمانی بسیار کوتاه به دست امده کاملا انطباق دارد . اختر شناسان نشان داده اند که میدان مغناطیسی اطراف سیاه چاله ها نقش بسیار مهمی در نحوه بلعیده شده شدن ماده به درون ان دارند .
مسئول تیم بین المللی این پروژه می گوید :" نوسانات سریع  نور ساتع شده از سیاه چاله ها به طور معمول در طول موج پر تو های ایکس نیز  دیده می شودو این پروژه تنها یکی از چندین پروژه تحقیقاتی است که که سرعت این تغییرات نوری و همچنین چگونگی رابطه این نوسانات با نوسانات طول موج پرتو های ایکس ساتع شده را مورد بررسی قرار می دهد ." در مشاهداتی که روی این نوسانات صورت می گیرد به طور همزمان از دو ابزار استفاده می شود که یکی در زمین و دیگری در فضا قرار دارد. پرتوهای ایکس توسط  ماهواره اکتشافی زمان سنج پرتو ایکس ناسا و نور مرئی ان به وسیله  دور بین پر سرعت "ULTRACAM"، یکی از تجهیزات تلسکوپ بسیار بزرگ ESO  که در هر ثانیه بیش از 20 عکس ثبت می کند، گرفته شده است. دوربین  ULTRACAMتوسط  Vik Dhillonو  Tom Marshاز اعضای این تیم تحقیقاتی ارتقاء داده شده است . Dhillon. می گوید :"این رصد ها از سریع ترین مشاهداتی هستند که تا به حال به وسیله یک تلسکوپ بزرگ اپتیکی از  یک سیاه چاله به دست امده است."

چیزی که باعث تعجب بیشتر اختر شناسان شد این بود که انها دریافتند سرعت نوسانات درخشندگی مشاهده شده در نور مرئی بیشتر از چیزی است که انها در پرتو های ایکس مشاهده کرده اند . به علاوه این تغییرات در نورمرئی و پرتو های ایکس به طور همزمان رخ نمی دهد بلکه از یک الگوی  مکرر و قابل توجه پیروی می کند : درست قبل از اشکار شدن یک پرتو ایکس  نور مریی تاریک می شود  وسپس یک درخشش  برای کسری از ثانیه و  دوباره کاهش ناگهانی این درخشندگی و ایجاد یک  پرتو ایکس.
 
http://www.universetoday.com/wp-content/uploads/2008/10/black-hole-magnetic-field.jpg
 
Fabian  Andy  یكی از اعضای تیم تحقیقاتی می گوید:"  هیچ کدام از این پدیده های تابشی به طور مستقیم از خود سیاه چاله ناشی نمی شوند بلکه به وسیله جریان های  پر انرژی و بار داری که درنزدیکی ان قرار دارند به وجود می ایند .محیط اطراف یک سیاه چاله  تحت تاثیر نیروهای چون گرانش، میدان مغناطیسی و فشار های انفجاری دائما در حال تغییر است درنتیجه درخشندگی نور ساتع شده از جریان های داغ ماده به شکلی پیچیده ونامنظم تغییرمی کند اما برخلاف این تغییرپذیری بی نظم نور،الگویی که درمطالعات جدید مشاهده شده ساختاری منظم و ثابت دارد بنا براین؛ نتایج این تحقیقات می تواند سر نخ هایی مهم وبا ارزش درموردفرایند های فیزیکی اساسی غالب در این گونه موارد در اختیار ما قرار دهد."

Gandhi می گوید:"قبلا تصور عمده این بود که انتشار نور مریی از همسایگی سیاه چاله ها یک اثر ثانوی است به عبارت دیگر تصور میشد که ابتدا انفجارپرتو ایکس رخ داده و متعاقبا گاز اطراف ان در محدوده مرئی درخشان می شود  اما اگر چنین بود هر نوع تغییری در نور مرئی باید پس از تغییر پذیری پرتو ایکس رخ می داد  و همچنین درخشش باید بسیار کند تر به اوج می رسید و محو می شد ، در حالی که سریعتر بودن نوسانات نور مرئی توسط هر دو ابزار، مشاهده شده است. اما تغییرات بازده نور مرئی و پرتو ایکس باید علت واحدی داشته باشد "

میدان مغناطیسی قوی بهترین کاندید برای فرایند فیزیکی غالب است.این میدان مغناطیسی می تواند انرژی که از نز دیکی سیاه چاله ازاد می شود را_تا زمانی که  یا بر اثر گرمای  (چندین میلیون درجه) ساتع شدن پلاسما توسط پرتو ایکس و یا به علت طوفان های ذرات بار داری که سرعتی نز دیک به سرعت نوردارند _تخلیه شود ،در خود ذخیره کند. در نتیجه تغییر پذیری الگوی مشخصه نور مرئی و پرتو ایکس می تواند حاصل تقسیم انرژی بین این دو جزء باشد.

ترجمه:فاطمه اثنی عشری، مسئول بخش خبر انجمن ستاره شناسی اراک

نویسنده: خسرو جعفری زاده

مدیر وب سایت آسمان شب ایران، عکاس آسمان شب

celestron banner 02

iranoptic 03

هر هفته یک چهره از آسمان شب ایران را پیش چشمان شما خواهیم آورد
  • شب سکوت کویر

    عکاس : طاها قوچکانلو   زیباترین شب ها، شب های کویر است. شب هایی که آسمان پر از ستاره است. سکوت و خلوت کویر باعث می شود

    ...
  • شب یلدا و انقلاب زمستانی

    عکاس :مریم واعظی   ایرانیان شب یلدا را مانند نوروز با یک اتفاق نجومی جشن می گیرند. شب یلدا مصادف با رویدادی به نام

    ...