آموزشگاه آنلاین ستاره‌شناسی: آموزش ببینید، کارنامه دریافت کنید! به دوستان خود بپیوندید
آخرین عکسهایی که ماه گذشته درناحیۀ قطب جنوب مریخ گرفته شده، نشانه‌هایی از بهار مریخی را مشخص میکند.
 
 
 عکس بالا نمای عنکبوتی شکلی را نشان می دهد که در اثر تصعید شدن کلاهک‌های یخی خشک در دماهای بالا تشکیل شده است. این بخشی از سری تصاویرجدیدی است که این هفته ازطریق آزمایشگاه تصاویر با کیفیت بالای دانشگاه آریزونا (HiRise) و مداراکتشافی مریخ ناسا منتشر شده است.
بخارات تحتانی کلاهک یخی هرسال براثرفشاردر مکانهای یکسانی جاری میشوند وسطح سیاره را فرسایش می دهند. چه اتفاقی برای مریخ رخ می دهد؟! ما فکر می¬کنیم که رقیق شدن کلاهک یخی از پایین ، فشار بخارات زیرین را ایجاد می‌کند. J.Hansen-Koharcheck) محقق ازمایشگاه نیروی محرک ناسا.پاسادنا ، کالیفرنیا) و درمحلی که بخارات زیر یخ، شکافی پیدا کنند، ازمحل این شکاف سرازیرمی شوند  و اغلب مقدارکمی خاک با خودشان به قسمت سطحی می آورند.
تصویربعد نشان میدهد که چطورخاک بوسیلۀ بخارات به قسمت سطحی پرتاب می‌شود. وقتیکه لایۀ یخ رقیق می‌شود، دسته‌ای ازبخارات تحت فشارفعال می شوند، اما این گروه کم کم رو به زوال می روند. پس دسته‌ی دیگری ازبخارات با اختلاف زمان در جهتی متفاوت، شروع به فعال شدن می کنند. به نظر می‌رسد بیشتراین فوران‌ها همزمان با شروع جریان‌های هوایی بزرگ فعال می شوند و در یک جهت ته¬نشین می شوند:
 
این تصویر، نمونه‌ای ازچنین واقعه‌ای است. این حفره‌ی نیمکره‌ی جنوبی، دره‌های کوچکی دردیواره‌های شمالی وشمال شرقی دارد. به نظر می رسد که دره‌ها ازتراشیده شدن بوسیله‌ی آب بوجود می‌آیند. منشا این آب، ذوب یخ وبرف سطحی است.

تپه‌های شنی تاریک روی بسترحفره قابل رویت هستند. تپه‌های روشن‌ترو کوچکترحاشیه‌دار، روی قسمت جنوبی بسترحفره قرار دارند.
 
 
درتصویرپایین، بافت پرازحفره‌ای را می بینید که نشاندهندۀ ان است که زمین یخی اولین‌باردراین منطقه ظاهر شده است. وقتیکه زمین یخی تصعید می شود (یعنی ازحالت جامد به بخارتبدیل می شود) به فضاهای عقبی خاک می رود وبه این ترتیب حفره‌ها تشکیل می شوند.
 

 

نویسنده: خسرو جعفری زاده

مدیر وب سایت آسمان شب ایران، عکاس آسمان شب

celestron banner 02

iranoptic 03

هر هفته یک چهره از آسمان شب ایران را پیش چشمان شما خواهیم آورد
  • شب سکوت کویر

    عکاس : طاها قوچکانلو   زیباترین شب ها، شب های کویر است. شب هایی که آسمان پر از ستاره است. سکوت و خلوت کویر باعث می شود

    ...
  • شب یلدا و انقلاب زمستانی

    عکاس :مریم واعظی   ایرانیان شب یلدا را مانند نوروز با یک اتفاق نجومی جشن می گیرند. شب یلدا مصادف با رویدادی به نام

    ...