پس از نامگذاری سال 2009 به عنوان سال جهانی نجوم و با هدف ترویج و همگانی ساختن این دانش بین عموم مردم نهاد هماهنگ کننده سال جهانی نجوم با معرفی پروژه های مختلف و متنوع در طول سال به اجرای این هدف پرداخت.یکی از این پروژه ها طرح 100 ساعت نجوم بود که در ایران هم پای دیگر کشور های جهان با همکاری ارگان های مختلف به بهترین نحو صورت گرفت .در ادامه همین برنامه ویژه برنامه دیگری به نام شب های گالیله ای طرح ریزی شد.
این برنامه به مناسبت 400 سال رصد گالیله با تلسکوپ و با هدف اشنایی عموم مردم با ساده ترین اجرام اسمانی پایه ریزی شد. اجرام انتخابی این شب ماه و مشتری بودند سیاره ای که 400 سال پیش گالیله با رصد آن ایده نظام خورشید مرکزی در ذهنش پررنگ تر شد و سرانجام به تغییر نظام بطلمیوسی و انقلابی در تاریخ نجوم منجر گردید.
دادن این اطلاعات ساده و اساسی ومعطوف کردن عامه مردم به طبیعتی با شکوه و در دسترس هدف اصلی این برنامه قرار گرفت.در ایران این برنامه توسط انجمن نجوم ایران هماهنگی و سازماندهی شد و در استان مرکزی هم جامعه نجومی این استان با همکاری انجمن نجوم دانشگاه اراک(پلاریس)-انجمن دانشگاه علم و صنعت -انجمن نجوم پیام نور-انجمن ستاره شناسی نامیرا، خلیج فارس و دبران برگزار گردید.این برنامه جهانی همزمان با بیش از 50 گروه نجومی در ایران از 30 مهر تا 2 ابان در 3 نقطه مختلف اراک برگزار شد. با تلاش شبانه روزی اعضا شب اول برنامه راس ساعت 6 بعد ازظهر در پارک شهر صنعتی اجرا شد.البته به دلیل پایین بودن فاز ماه امکان رصد آن به خوبی ممکن نشد اما اشتیاق مردم برای دیدن رقص قمرهای مشتری برای همه ما مایه شگفتی و تعجب بود.
بخش های مختلف این برنامه عبارت بود از مشاهده آسمان به وسیله ی حدود، 25 دوربین رصدی از انواع دوربین های دو چشمی – تلسکوپ های نیوتونی، کاسگرین وگالیله ای – پخش اسلاید های نجومی – نمایش پوستر های نجومی و بخش پاسخگویی به سوالات بود.
دیدن منظومه ای کوچک و مینیاتوری از پشت تلسکوپ برای اولین باربرای کودکان و بزرگسالان به گفته خودشان تجربه ای بی نظیر و تکرار نشدنی بود.در این میان تعدادی از اعضای گروه به سوال های مختلف مردم پاسخ می دادند در گوشه ای دیگر هم اعضای دیگر گروه به معرفی بیشتر نجوم با اسلایدها و نرم افزار های نجومی می پرداختند.در عرض کمتر از یک ساعت محیط تکراری و یکنواخت پارک به یکی از شلوغ ترین نقاط شهر تبدیل شد انبوه جمعیت مردم و توجهشان به آسمان کنجکاوی هر عابری را جلب می کرد. شب دوم برنامه با شکوه بیشتری برگزار شد چون علاوه بر مشتری ماه نیز مهمان چشمان مردم شده بود دیدن گودال های کوچک و بزرگ سطح ماه برای همه جالب بود در این شب علاوه بر آموزش های شفاهی تعدادی ویژه نامه که اعضای گروه با زحمت زیاد تهیه کرده بودند نیز در اختیار مردم قرار گرفت. البته تمام حاضران از عدم اطلاع رسانی کافی ناراضی بودند که امیدواریم این نیز با توجه بیشتر مراجع ذیل ربط در برنامه های آتی حل شود. برنامه شب آخر هم به دلیل بارانی بودن هوا با توافق اعضا کنسل شد. بدین ترتیب برنامه شبهای گالیله ای در اراک پایان یافت.
در ایجا جا دارد ازفرمانداری شهرستان اراک – باشگاه خبر نگاران جوان- شهرداری شهرستان اراک –سازمان زیبا سازی –نیروی انتظامی شهرستان اراک و صدا سیمای استان مرکزی تشکر کنیم که در این مدت کوتاه حد اکثر همکاری را با ما داشتند.
(شبی با مردم و از آسمان گفتن دستاورد ما بود در شب های گالیله ای)
با آرزوی آسمانی پر ستاره
نگارنده : فرزانه احمد لو
مسئول گروه خبر جامعه نجومی استان مرکزی