بارش شهابی جوزایی یا دوپیکری یکی از دیدنیترین بارشهای شهابی است و امسال نیز وضعیت بسیار خوبی برای رصد دارد.
یکی از بارشهای معروف سال جوازیی است که در 23 و 24 آذرماه به اوج میرسد. امسال نیز این بارش در بهترین وضعیت رصدی قرار دارد و میتوان گفت که شب زیبایی از شهابهای نورانی در زیر آسمان تاریک خارج از شهر به دور از نور ماه را در پیش رو خواهیم داشت. کانون بارش شهابی جوزایی صورت فلکی جوزا (دو پیکر) قراردارد و تعداد شهاب های این بارش در حدود 120 شهاب در ساعت است که مهمترین مشخصه آنها پرنور بودن است. منشاء بارش شهابی جوزایی، نه یک دنباله دار بلکه سیارک فایتون 3200 است که در سال 1983 میلادی کشف شد. شهاب های جوزایی از نوع معمولی نیستند.اكثر شهاب سنگها ازیك دنباله دار شروع به بارش میكنند در حالیكه در مورد شهاب های جوزایی یك سیارك نزدیك به مدار زمین به نام فایتون 3200 منبع ومبدٲ اصلی شهاب باران است. بارش شهابی جوزایی خیلی عجیب هستند. چطور یك سیارك می تواند موجب پیدایش شهاب باران شود.
از سوی دیگر سیاركها معمولا ذرات وغبار در فضا پراكنده نمی كنند پس راز پنهان در این داستان چیست؟ شهاب سنگهای سیارك فایتون از كجا آمده اند؟ یك احتمال, مربوط به پدیدهء بر خورد است. شاید كه این سیارك با سیارك دیگری بر خورد كرده باشد.یك برخورد میتواند منجربه تولید ابر بزرگی از غبار و ذرات سنگ شود كه به دور فایتون جمع شده ودر مدار حركتی آن جا به جا می شوند.با این وجود چنین بر خوردی ،زیاد محتمل نیست.
فایتون ،هم اكنون در رده ی(سیارك های بالقوه خطرناك) یا PHA طبقه بندی شده ، که کمترین فاصله ی مسیر حركتی آن با مدار كره ی زمین دو میلیون مایل می باشد !( در محاسبات نجومی این فاصله بسیار کوتاه است! ) قطر این سیارك در حدود 5 كیلومتر تخمین زده شده كه تقریبا نصف اندازهء سیارك یا دنباله داری بوده كه احتمالا دایناسورها را در 65 میلیون سال قبل به كلی نابود و منقرض كرده است!
وضعیت بارش شهابی سال 1402
اما بارش شهابی امسال بسیار جذاب و دیدنی است. نبود ماه کار رصد را برای رصدگران بسیار آسان کرده و تعداد بسیار زیادی شهاب پورنور را میتوانیم رصد کنیم. بر طبق محاسبات بارش شهابی از شامگاه پنجشنبه 23 آذر تا بامداد جمعه 24 آذر بیشترین فعالیت را خواهد داشت. اما باید در نظر داشت که بارش شهابی در یک شب اتفاق نمیافتد و اگر وقت کافی دارید چندین شب برای رصد آن اقدام کنید. به طور مثال ( نویسنده مقاله خسرو جعفری زاده و آقای عالمی ) در صبحگاه روز سه شنبه 14 آذر 1402 در مسیر سمنان به شاهرود آذرگویی از قدر حدود 12- مشاهده کرد که به چندین تکه نیز تبدیل شده است! بنابراین بارش شهابی امسال را از دست ندهید
برای رصد به کجا سفر کنیم؟
سفر برای رصد آسمان شب دغدغه بسیاری از افراد است. نخست امنیت مکان رصدی و هماهنگی برای رصد بسیار مهم است. تا زمانی که امنیت در رصد نباشد، سفر برای رصد آسمان شب کاری بسیار خطرناک و اشتباه است. پس از آن آسمان تاریک باید مورد توجه قرار گیرد. انتخاب مکانهای رصدی بر اساس محل زندگی شما و آلودگی نوری منطقه امکان پذیر است. به طور مثال برای شهر اصفهان منطقه ورزنه، انارک، کویر مصر و ... بسیار جذاب و دارای امنیت بالایی برای رصد هستند. بنابراین با رعایت نکات ایمنی رصدی آرام و دلچسبی داشته باشید
برای دیدن بارش شهابی کجای آسمان را ببینیم؟
این سوالی است که همیشه علاقهمندان از رصدگران میپرسند و جوابی به جز این نخواهند شنید، "همه آسمان را نگاه کنید". بله درست است. کانون بارش شهابی در صورت فلکی جوزا قرار دارد، اما شهابها در تمامی بخشهای آسمان در طول شب دیده میشوند. وقتی شهابی دیدین، مسیر آن را معکوس حرکت ادامه دهید. اگر به نزدیکی صورت فلکی دوپکیر و ستاره کاستور بود، بدون شک از شهابهای بارش جوزایی است. پس سعی کنید با چشمان تیزبین خود تمام آسمان را جارو کنید و لذت ببرید
عکاسی از بارش شهابی جوزایی 1402
با توجه به نکات گفته شده در مورد بارش شهابی امسال، وضعیت بسیار خوبی در پیش رو داریم. بنابراین فرصت خوبی برای عکاسی از بارش شهابی دارید و میتوانید تعداد قابل ملاحظهای شهاب را ثبت کنید. بهتر است از دوربین فول فریم با لنز واید 15 تا 24 میلیمتر استفاده کنید تا شهابهای بیشتری را ثبت نمایید. فرقی ندارد در چه جهتی عکاسی میکنید. زیرا شهابها در تمامی آسمان خودنمایی میکند. سرعت شاتر بر اساس نور محیط تعیین میشود و بهتر است با کمترین عدد دیافراگم عکاسی کنید. سه پایه محکم و دکلانشور مناسب را نیز فراموش نکنید...